Dit is het recept voor een burn-out

#1. Je tegen stress verzetten

Van stress en opgejaagde gevoelens wil je snel afkomen. Om rust in je hoofd te krijgen, ga je mogelijk nog harder werken. Of je gaat uitstellen wat je lastig vindt. Het probleem is daarmee niet opgelost, maar wordt juist erger. Een burn-out ligt voorhanden.

Het is menseigen om de pijn van stress niet te willen voelen. Beter is het om de realiteit onder ogen te zien. Accepteer dat dingen niet gaan zoals jij graag zou willen. Door je verzet tegen stress te herkennen, kun je bewustere keuzes maken voor een passende oplossing.

#2. Geen steun zoeken

Voel je je burn-out, dan kan dat als een soort falen voelen. Het tempo waarin je werkt en leeft blijkt niet bij jou te passen. Dan is het misschien verleidelijk om je groot te houden. Maar open zijn over je worstelingen lucht enorm op.

Besef dat de grens van wat je aankunt voor iedereen anders is. Daarin is geen goed of slecht. Door je kwetsbaar op te stellen, kunnen anderen met je meedenken. Misschien hebben zij ervaringen of inzichten waar jij iets aan hebt.

#3. In het heden of verleden leven

Als je gestrest bent, denk je vaak terug aan negatieve gebeurtenissen of maak je je druk om zaken die misschien gaan spelen. Terwijl de realiteit vaak anders uitpakt.

Betrap je jezelf op zulke gedachten, focus je dan op het nu. Wat gebeurt er op dit moment? In jezelf en in je omgeving? Het nu is het enige moment dat er écht is. Met piekeren en zorgen maken bereik je meestal niets, maar het vraagt wel vreselijk veel energie.

#4. Gedachten voor waarheid aannemen

Waarschijnlijk neem je jouw gedachten heel serieus. Daardoor kunnen gedachten zomaar met je aan de haal gaan en voor stress en uiteindelijk een burn-out zorgen. Hier kan mediteren bij helpen. Door te mediteren zet je de gedachten niet stop. Maar het helpt wél om je gedachten te observeren, zonder hier direct in mee te gaan of erover te oordelen.

Mediteren leert je om gedachten te accepteren voor wat ze zijn: hersenspinsels en fantasieën. Een gedachte is immers nog geen feit. Dit helpt je om te relativeren en creëert rust. Tien minuten per dag mediteren helpt al om stress te verminderen en een burn-out te voorkomen.

#5. Je laten belemmeren door schaamte

Misschien blijf je hangen in het verleden en dan vooral bij dingen die in jouw ogen fout gingen. Je schamen voor je gebreken en blokkades kost veel energie. Je zegt ermee tegen jezelf: ik ben fout, niet succesvol, zwak, waardeloos, slecht, ongeliefd etc.

In een poging je zelfbeeld te redden, wring je jezelf in allerlei bochten. Je gaat bijvoorbeeld alles wat je doet drie keer controleren om fouten te voorkomen. Je gaat conflicten en lastige beslissingen uit de weg, of overschreeuwt jezelf en anderen om jezelf te bewijzen. Maar dat negatieve gevoel over jezelf blijft aanwezig.

De enige oplossing is je schaamte loslaten. Je mag er zijn, inclusief je imperfecties. Stel je daarom kwetsbaar op en praat over de dingen waarvoor je je schaamt. Daardoor sta je jezelf toe om niet perfect te zijn. Het maakt je krachtiger en zo kun je pijnlijke gebeurtenissen beter aan.

#6. Angst vermijden of wegdrukken

Veel gedrag komt voort uit angst. Je zegt bijvoorbeeld geen 'nee' uit angst onaardig gevonden te worden. Je doet extra lang over je werk uit angst fouten te maken en af te gaan. Je speelt de baas uit angst niet serieus genomen te worden.

Angst is een vervelende emotie die je liever niet voelt. Je wilt ook vooral niet laten zien dat je angstig bent. Maar dit levert veel stress op en kan een burn-out veroorzaken. Door de angst weg te drukken, ga je ineffectief gedrag vertonen en wordt de stress steeds erger.

Probeer de angst eens te omarmen. Dat wil zeggen: erken de angst, durf het te voelen en veroordeel jezelf er niet om. Hierdoor schiet je niet direct in een automatische reactie, maar creëer je ruimte voor effectiever gedrag. De angst neemt stukje bij beetje af en je zelfvertrouwen neemt toe.

#7. Aan de mening van anderen hechten

Ben je veel bezig met wat anderen vinden? Dan gaan er waarschijnlijk vaak gedachten door je heen zoals: 'ze vinden dit vast een slecht idee' of 'ze vinden me vast dom als ik dit zeg'. Je vult dingen in voor anderen en past je daarop aan. Omdat je jezelf wilt bewijzen en ertoe wilt doen. Dat kost veel energie en kan op termijn een burn-out teweegbrengen.

Besef dat je niet weet wat anderen denken. Dat zijn altijd aannames. Stop dus met denken voor anderen, want je weet pas echt hoe het zit als je het vraagt. Daarnaast wil je jouw leven toch niet laten bepalen door de mening van anderen? Jij bent baas over je eigen leven.

#8. Geen fouten durven maken

Fouten zijn een kans om te leren en ontwikkelen. Wil je fouten vermijden, dan neem je geen risico’s en blijf je doen wat je altijd al deed. Je wordt krampachtig en ook dat is een energievreter. Stress en een burn-out liggen op de loer.

Om je doelen te bereiken, moet je accepteren dat fouten maken erbij hoort. Je doet jezelf tekort als je stil blijft staan uit angst voor fouten. Juist door te gaan voor je doelen, ben je het meest trouw aan jezelf.

#9. Geen prioriteiten stellen

Overmatige stress is een signaal dat je te veel energie steekt in voor jou onbelangrijke dingen. Wat wil je eigenlijk écht in je leven? Wat zijn je dromen en doelen? Wat je doet draagt hier waarschijnlijk onvoldoende aan bij en ook dat kan een burn-out veroorzaken.

Luister naar jezelf en naar wat je belangrijk vindt. Op basis daarvan kun je prioriteiten stellen en beter kiezen waar jij je energie en tijd insteekt. Want die kun je maar één keer uitgeven! Stel dus grenzen en creëer ruimte voor wat jij wilt.

#10. Niet voor jezelf zorgen

Een gezond lijf zorgt voor een gezonder hoofd. Beweeg daarom minimaal 30 minuten per dag. Bijvoorbeeld door te wandelen in je lunchpauze of door de kinderen op de fiets weg te brengen.

Ook een goed dieet met veel groente, fruit en volkorenproducten zorgt voor meer energie. En eet niet gehaast, maar neem de tijd. Lunchen achter je bureau is een absolute no-no.

Minder alcohol, koffie, roken en suikers liggen ook voor de hand. Werk aan je nachtrust door de tv en laptop uit te laten ’s avonds. Ga op een vaste tijd naar bed en eet na 20 uur niets meer.

Dit artikel is gebaseerd op Albert Sonnevelt’s artikel over een burn-out voorkomen. Albert is psycholoog, ondernemer en ervaringsdeskundige op het gebied van burn-out. Hij ontwikkelde voor Burn inn de behandeling voor burn-out.

Meer weten?

Wil jij je Persoonlijke stressbestendigheid versterken? Kijk dan ook eens naar deze training:

BEKIJK DE TRAINING