Herken jij de perfectionist in jezelf? Of misschien de pleaser, de harde werker of controlefreak? Grote kans dat je dagelijks wordt gestuurd door innerlijke subpersonen als deze. Vaak zonder dat je het zelf doorhebt. “We zeggen al snel: zo ben ik nu eenmaal. Maar dat is niet waar”, zegt Karin Brugman, expert in zelfinzicht en voice dialogue. “Je bént die kanten niet. Je hébt ze. En als je leert herkennen wie er in jou aan het woord is, krijg je meer rust, meer ruimte en vooral meer keuze.”
Zelfinzicht door voice dialogue: leer daten met al jouw ikken

Karin schreef mee aan de bestseller Ik (k)en mijn ikken en begeleidt de nieuwe Sterkmakers Masterclass van Schouten & Nelissen over het thema zelfinzicht en voice dialogue. “Als je al jouw ikken leert kennen, óók de delen die je liever wegduwt, word je vrijer. Anders blijf je leven vanuit automatische reacties en patronen die je niet bewust kiest. Zelfinzicht is dé sleutel tot verandering.”
Hallo ikken, welkom zelfinzicht
In de voice dialogue methode waar het boek Ik (k)en mijn ikken op gebaseerd is, stellen Karin en haar medeauteurs dat we bestaan uit verschillende ikken. Dat zijn subpersonen met elk hun eigen waarheid, gedrag en energie. “De planner, de perfectionist, de criticus; ze hebben allemaal een functie”, legt Karin uit. “Vaak zijn ze ontstaan om ons te beschermen. En zolang je die ikken niet herkent, sturen ze onbewust je reacties en gedrag. Je kunt het vergelijken met een team zonder leider. Al die personen roepen iets, en jij gaat automatisch mee met degene die het hardst schreeuwt. Voice dialogue helpt je om die subpersonen uit elkaar te halen, zodat je er bewust mee in gesprek kunt.”
Voice dialogue: het bewuste ego als ik-manager
Centraal in voice dialogue staat het ontwikkelen van het ‘bewuste ego’, je innerlijke leider. “Dat is het deel in jou dat kan luisteren naar alle stemmen zonder erin meegezogen te worden”, aldus Karin. “Het is als een manager die spanningen tussen collega’s verdraagt zonder direct partij te kiezen. Als je dat kunt, ervaar je meer rust en kun je effectiever reageren.”
In een voice dialogue-sessie haal je die ikken fysiek uit elkaar. “Je zet letterlijk een stoel neer voor je pleaser, een andere voor je innerlijke criticus. Dan ga je in gesprek met die delen van jezelf. Wat willen ze? Waar beschermen ze je tegen? Het is verrassend wat je dan ontdekt.”
Voor veel mensen is het lastig om mild naar zichzelf te kijken. “De wereld is niet per se zacht of liefdevol,” zegt Karin. “Vanaf jonge leeftijd leren we ons aanpassen om verbinding te houden met anderen. En dat is logisch. We zijn relationele wezens. Maar het gevolg is dat we bepaalde delen van onszelf verstoppen of veroordelen.” Juist door voice dialogue leer je al die delen van jezelf met nieuwsgierigheid te bekijken. “Als je jezelf aan het eind van je leven de vraag stelt: ‘Ben ik goed met mezelf omgegaan?’ wil je ja kunnen antwoorden. Deze methode helpt daarbij.”
Herkenbare ikken in de praktijk
In haar jarenlange ervaring ziet Karin hoe herkenbaar en universeel bepaalde ikken zijn. Zo ziet ze regelmatig:
De pusher die altijd door wil;
De pleaser die conflicten vermijdt;
De rationele denker die gevoel wantrouwt;
De Criticus die nooit tevreden is.
In relaties zie je ook vaak bepaalde ikken een rol spelen. “Voelt je partner zich snel aangevallen bij kritiek, dan komt dat waarschijnlijk doordat hij of zij het onverdraaglijk vindt dat iemand waar hij van houdt negatief over hem denkt”, vertelt Karin. “Kritiek krijgen van je geliefde is kwetsend en vaak neemt een primaire subpersoon dan onze persoonlijkheid over. Met als doel te voorkomen dat we het gevoel krijgen dat we niet goed genoeg zijn. Je kunt daardoor niet meer goed luisteren. Met onbegrip en ruzie tot gevolg.”
Ook beroepen laten vaak dominante ikken zien. “Frans Bauer bijvoorbeeld is een pleaser pur sang. Hij werd daarom ooit verkozen tot Aardigste Bekende Nederlander. Strafpleiters hebben weer een andere primaire ik: afstandelijk en analytisch. En cabaretiers? Die kunnen improviseren omdat ze hun innerlijke loslater goed kennen.” Trek dit door naar organisaties, en ook hier zie je botsende ikken terug. “De creatieveling op marketing denkt anders over innovatie dan de gestructureerde controller op finance. Wat er tússen verschillende mensen gebeurt is eigenlijk hetzelfde als wat er ín jezelf gebeurt. Je verschillende ikken botsen met elkaar. Andere subpersonen vinden andere dingen belangrijk en gaan op een verschillende manier om met hetzelfde risico. Dit is waar innerlijke strijd vandaan komt.”
"Wat er tússen verschillende mensen gebeurt is eigenlijk hetzelfde als wat er ín jezelf gebeurt."
Karin Brugman

Voice dialogue methode: van begrip naar verandering,
Wie jouw primaire ikken ook zijn, een pleaser of een controlfreak, ze hebben logische redenen voor hun aanwezigheid. “Zelfs al werkt hun gedrag soms tegen je,” zegt Karin. “Laatst sprak ik een wetenschapper met een sterke perfectionist in zich. Ze bleek bang om dom gevonden te worden en door de mand te vallen. Daarom durfde ze niet tegen haar leidinggevende in te gaan die haar onmogelijke taken gaf. Blijkbaar hoor jij dit te kunnen, zei haar perfectionist steeds. Toen ze eenmaal snapte dat het haar perfectionist was die dat allemaal dacht - en ze zich de schaamte uit haar verleden herinnerde toen ze als enige in haar gezin haar citotoets verprutst had - hoefde ze zichzelf niet meer zo te veroordelen. En ontstond ruimte voor andere kanten in haar om hun zegje te doen.”
Voice dialogue: praktische tips
Karin deelt een oefening waar je zelf mee aan de slag kunt. “Vraag jezelf af: Met welk innerlijk conflict loop ik rond? Bijvoorbeeld: Waarom kan ik zo moeilijk nee zeggen? Herformuleer deze worsteling vervolgens als een conflict tussen de verschillende ikken in jezelf. Zeg dus: er is een subpersoon in mij die graag tegen iedereen ja zegt, en eentje die vaker nee zou willen zeggen. Er zijn twee tegenstrijdige delen in jou en daardoor heb je een conflict. Vraag je vervolgens af welke subpersoon dominant is en welke wordt onderdrukt. Probeer ze te leren kennen. Vraag bijvoorbeeld: Hoe vaak ben je er? Hoe lang doe je dit al? Wat probeer je te voorkomen en wat heb je nodig? Door nieuwsgierig te zijn in plaats van kritisch, ontstaat er inzicht en compassie. Je leert eigenlijk daten met alle delen van jezelf.”
Een oefening die Karin mensen ook wel eens laat doen, is een bedankbrief schrijven. “Schrijf op wat je primaire ik allemaal voor je heeft gedaan. Vertel hem dat je snapt waarom hij dat doet. Laat merken dat je dankbaar bent voor zijn toewijding en dat je nu zelf beter om kunt gaan met de risico’s. Zeg dat het tijd is om ook ruimte te geven aan andere kanten van jou.”
Alleen al het opdelen van jezelf en het onderscheiden van de verschillende ikken, maakt dat je minder veroordelend naar jezelf wordt. Zelfinzicht is dus geen eindstation. Het is een uitnodiging. “Om nieuwsgierig te worden naar wie je allemaal nog meer bent, en wie je mag worden”, zoals Karin het verwoordt.
"Hoe meer zelfinzicht, hoe meer je systeem kalmeert en je ontspant. En daar begint échte verandering."
Karin Brugman
De kracht van de masterclass
In de ééndaagse masterclass Ik (k)en mijn ikken leer je deze inzichten toepassen. “Het wordt geen boekbespreking”, stelt Karin gerust. “Het wordt voelen, ervaren en oefenen. En ja, ook lachen. Je ontmoet je ikken, leert ze beter kennen en ontwikkelt jouw eigen ik-manager.” Ben jij iemand met dilemma’s, innerlijke spanning of patronen die niet meer werken? In deze masterclass word je meer wie je écht bent.
Jezelf beter leren kennen?
Verdiep je in zelfinzicht en voice dialogue. Meld je aan voor de masterclass.