Leiderschapsontwikkeling: zo breid je je skillset uit

Uitdagingen van strategisch leiderschap

Behalve dat je je team wilt bewegen om de strategische organisatiedoelen te behalen, wil je ook een menselijke organisatie zijn. Een flexibele, lerende cultuur van openheid en vertrouwen creëren. Waar medewerkers graag werken en klanten graag mee samenwerken. Daarnaast wil je de AI-boot niet missen en processen zo efficiënt mogelijk inrichten. Hier hebben we meteen de belangrijkste uitdagingen bij strategisch leiderschap te pakken. Juist omdat ontwikkelingen elkaar steeds rapper opvolgen, moet je continu vooruitkijken. Je wilt beweging in gang zetten die past bij de strategische koers van de organisatie, zonder onrust te zaaien bij medewerkers. Dat vraagt nogal wat van je skills.

Leiderschap in ontwikkeling: de skills van nu

Dit alles wordt bevestigd in het eerder genoemde onderzoek van Harvard. De lat voor tegenwoordige leiders ligt hoog. Je moet sociaal en emotioneel steeds intelligenter zijn. Dat is nodig voor het stimuleren van een inclusief klimaat en medewerkersontwikkeling. Als het even kan heb je ook kennis van digitaal en datagedreven werken en financiële zaken. Wel zo handig bij het aanjagen van innovatie en vergroten van efficiency. Daarnaast moet je - vooral in een dynamische omgeving en in tijden van transformatie - communicatief sterk zijn, strategisch kunnen denken en besluiten durven nemen. Een van de belangrijkste vaardigheden voor leiders van de toekomst is dan ook strategisch beïnvloeden. Van culturen, systemen en gedrag.

Strategisch leiderschap kun je leren

Voordat je nu diep zucht en denkt dat je geen tijd hebt om al die skills te ontwikkelen: er is ook goed nieuws. Iedereen met een growth mindset, dus die gelooft dat je vaardigheden kunt ontwikkelen in plaats van dat ze aangeboren moeten zijn, kan leren een sterke leider te worden. Gelukkig neemt ons vermogen om nieuwe skills te leren in turbulente tijden ook toe. Hoe meer verschillende situaties je gezien en meegemaakt hebt in je loopbaan, hoe sneller je je leiderschapsskills aanpast aan de vraag.  

Net als iedere organisatie en situatie, is iedere leidinggevende anders. Misschien ben jij van nature een menselijk leider, maar mis je zakelijk inzicht. En je collega? Daarvoor geldt het tegenovergestelde. Bij leiderschapsontwikkeling is het zaak aan te sluiten bij de specifieke wensen en behoeften van de leidinggevenden in jouw organisatie.

Kies een passende training leiderschapsontwikkeling

Training en coaching zijn twee veelgebruikte instrumenten bij leiderschapsontwikkeling. Uitgaande van bovenstaand voorbeeld heb jij waarschijnlijk veel aan een training stakeholdermanagement, strategisch beïnvloeden of leidinggeven aan transformaties. Je collega heeft daarentegen meer aan een training over diversiteit en inclusie of mensgericht leiderschap. Bij Schouten & Nelissen vind je allerlei leiderschapsprogramma’s, die aansluiten bij de skills van de toekomst. In deze leiderschapstrainingen werk je samen met andere leiders en breng je concrete werksituaties in. Zo maak je direct de vertaalslag naar de praktijk.

Breng leiderschapsontwikkeling in de praktijk

Zoals je een taal het beste leert door in het betreffende land te gaan wonen, ontwikkel je je leiderschapsskills ook het beste in je werk. Stel jezelf vooraf de vraag wat leiderschapsontwikkeling moet opleveren voor jou, de organisatie, de klanten en de medewerkers. Wat zijn je sterke en zwakke punten als leider? Wat wil je over een tijdje anders doen? En welke hulp en van wie kun je daarbij gebruiken? Wees niet bang om anderen te betrekken bij jouw ontwikkeltraject. 360-graden feedback bijvoorbeeld kan helpen bij zelfreflectie en het bepalen van leerpunten. Grote kans dat collega’s beter zicht hebben op jouw blinde vlekken. En jij op die van hen!  

Leiderschapsontwikkeling doe je samen

Samen optrekken bij leiderschapsontwikkeling heeft sowieso veel voordelen. Als je samen nadenkt over passend leiderschap in jouw organisatie, creëer je bewustwording en motivatie. Zaken die nodig zijn om met jezelf aan de slag te gaan! Zit je samen in een leiderschapstraject, dan leer je van en met elkaar. Hoe geeft Ineke van marketing leiding aan haar zelfsturende team? Hoe gaat Freek van finance om met feedback en hoe weet Yasmin haar medewerkers toch keer op keer te inspireren?  

Om als leidinggevende het beste uit jezelf en medewerkers te kunnen halen, moet je goed kunnen kijken, luisteren en doorvragen. Vanuit verschillende perspectieven durven kijken en ruimte durven geven. Door situaties te bespreken en oefenen met collega-leidinggevenden groeien jullie allemaal. Wat niet alleen jullie persoonlijk maar ook de medewerkers en de organisatie ten goede komt.

Tips voor strategisch beïnvloeden in de praktijk

Naast zelfkennis opdoen, oefenen met vragen stellen en intervisie met anderen, kun je strategisch beïnvloeden ook oefenen in werksituaties. Probeer allereerst de belangen en drijfveren van anderen te begrijpen. Wie zijn de stakeholders en wat motiveert hen? Bouw actief aan je relaties en netwerk. Invloed krijg je niet alleen door argumenten, maar ook door vertrouwen en connecties. Gebruik verder verschillende beïnvloedingsstijlen, zoals rationele overtuiging (logische argumenten), inspireren (visie delen) of coalities vormen (samenwerken met anderen om draagvlak te creëren). Welke werkt? En welke minder?  

Strategisch beïnvloeden: 3 praktische oefeningen

Drie concrete technieken die je direct in je dagelijks werk kunt toepassen om je leiderschapsskills en strategisch beïnvloedingsvermogen te versterken, zijn: 

1. De 3 W’s-methode 
   Wil je iemand overtuigen in een meeting? Heb je een onderhandeling of steun voor een idee nodig? Stel jezelf drie vragen voordat je het gesprek aangaat. De eerste vraag is: ‘Wat wil ik?’ Oftewel wat is je doel. De tweede vraag is: ‘Wat wil de ander?’ Als je zijn of haar belangen en motivaties kent, ga je naar de derde vraag: ‘Wat is de win-win?’ Zo kom je erachter hoe je je doel bereikt terwijl de ander zich ook gehoord voelt.
2. De Waarom-Wat-Hoe-techniek 
   Wil je iets duidelijk en overtuigend overbrengen in een presentatie of pitch? Structureer je boodschap door eerst te vertellen waarom het belangrijk is. Focus op het doel of de urgentie. Vervolgens kom je met feiten en argumenten. Wat betekent dit concreet? Tot slot stel je de oplossing of vervolgstap voor door te vertellen hoe jullie dit samen kunnen aanpakken.
3. De Stakeholder mapping-techniek
   Zitten jullie in een verandertraject? Of werk je aan een project waarbij je draagvlak nodig hebt? Deze matrix maakt duidelijk wie het meest invloed heeft op een project en wie je actief moet betrekken. 

• • Hoge invloed, hoge betrokkenheid → Werk nauw samen. 
  • Hoge invloed, lage betrokkenheid → Informeer en betrek ze strategisch. 
  • Lage invloed, hoge betrokkenheid → Houd ze betrokken, maar focus niet te veel op overtuigen. 
  • Lage invloed, lage betrokkenheid → Minimaliseer je inspanningen.